Kalafonia sosnowa

Kalafonia to miękka żywica pochodzenia naturalnego, która powstaje w wyniku oddestylowania z żywicy drzew iglastych terpentyny. Kalafonia sosnowa jest substancją kruchą i bardzo łamliwą. W postaci stałej może występować jako półprzezroczyste, szkliste bryłki. W zależności od pochodzenia kalafonia może różnić się barwą – od żółtej, przez ciemnoczerwoną, aż po ciemnobrązową. Charakteryzuje ją specyficzny żywiczny zapach. Kalafonia jest łatwotopliwa i łatwopalna. Dobrze rozpuszcza się w większości rozpuszczalników organicznych, przy czym nie rozpuszcza się w wodzie.

Skład

Przyglądając się składowi chemicznemu kalafonii łatwo zauważymy, iż w 90% składa się ona z mieszaniny dwóch izometrycznych kwasów żywicznych, kwasu abietynowego i pimarowego. Pozostałe 10% składu kalafonii stanowią pochodne tych dwóch kwasów oraz różnorodne zanieczyszczenia organiczne będące naturalną konsekwencją pochodzenia tej substancji.

Zastosowanie

Kalafonia może być stosowana bezpośrednio lub jako składnik i dodatek do różnych wyrobów. Bezpośrednie zastosowanie kalafonii to przede wszystkim:

  • alternatywa dla talku i magnezji – niegdyś kalafonia była ulubioną substancją szczypiornistów, którzy poprzez smarowanie nią dłoni zwiększali przyczepność piłki, co ułatwiało jej chwytanie i zwiększało pewność samego chwytu; w podobny sposób kalafonię wykorzystywali akrobaci uprawiający akrobatykę powietrzną uzyskując w tym samym lepszą przyczepność dłoni do sprzętu; ostatnią grupą „sportowców” korzystających z lepkości kalafonii byli tancerze, poprzez smarowanie kalafonią podeszw butów zwiększali ich przyczepność do podłoża, podobnie zwiększano przyczepność do podłoża baletek;
  • smar do instrumentów smyczkowych – kalafonię do dnia dzisiejszego używają muzycy grający na instrumentach smyczkowych, przede wszystkim skrzypcach; nacierając włosie smyczka kalafonią zwiększa się jego szorstkość, a tym samym przyczepność do strun, co znacząco wpływa na komfort gry i czystość uzyskiwanych dźwięków;
  • topnik – kalafonia to bardzo dobry topnik, który wykorzystuje się podczas lutowania stopem cynowo-ołowiowym.

Jak już wspomnieliśmy kalafonia sosnowa jest składnikiem wielu wyrobów, a także częstym dodatkiem do substancji o różnorodnym zastosowaniu. Jako składnik kalafonia występuje w:

  • farbach poligraficznych, gdzie pełni rolę spoiwa, które jednocześnie odpowiada za polepszenie właściwości mazistych farb,
  • lakierach,
  • tworzywach sztucznych,
  • laku,
  • gumie,
  • mydle,
  • lakierze przeznaczonym do zabezpieczania przed utlenianiem i ułatwiania lutowania płytek drukowanych wykonywanych metodą domową.

Jako dodatek kalafonia podnosi wartość spoiw kleików skrobiowych i mącznych. Zmieszana z olejkiem terpentynowym może stanowić substytut balsamu modrzewiowego, a rozpuszczona w alkoholu metylowym jest stosowana jako fiksatywa do zapraw nadmiernie chłonących. Kalafonię można również zmieszać z woskiem. Mieszanka ta stanowi składnik spoiwa enkaustycznego.

   ,