Czy przygotowane w domu mydło jest bezpieczne?
– fenoloftaleina a pH mydła

Wiele lat temu znany producent mydła wykorzystał papierek lakmusowy w reklamie swojego produktu. Działanie to miało na celu przekonanie potencjalnych konsumentów do reklamowanego produktu, jako w pełni zgodnego z naturalnym pH skóry. Dzisiaj popularyzacja różnych projektów typu DIY (ang. do it yourself) sprawiła, że coraz więcej z nas zajmuje się wytwarzaniem domowego mydła dla przyjemności. Czy nasze produkty są bezpieczne dla skóry? Wskaźnik pH mydła możemy sprawdzić wykorzystując do tego papierek lakmusowy lub fenoloftaleinę. W dzisiejszym artykule podpowiemy Wam, jak sprawdzić kwasowość/zasadowość domowego mydła właśnie przy pomocy fenoloftaleiny.

Fenoloftaleina – kilka słów wstępu
Fenoloftaleina jest organicznym związkiem chemicznym, którego głównym zastosowaniem jest badanie wskaźnika pH różnych roztworów i substancji. W stanie czystym fenoloftaleina występuje w postaci bezbarwnej substancji krystalicznej, charakteryzującej się słabą rozpuszczalnością w wodzie, a jednocześnie dobrą rozpuszczalnością w alkoholach. W większości laboratoriów chemicznych fenoloftaleinę spotyka się przede wszystkim jako ok. 1% bezbarwny roztwór w etanolu.

Jako wskaźnik alkacymetryczny fenoloftaleina zmienia kolor z substancji bezbarwnej w środowisku umiarkowanie kwasowym lub obojętnym na malinowoczerwoną w środowisku umiarkowanie zasadowym.

Mydło o prawidłowym pH
Gdybyśmy zbadali mydła dostępne w sklepach mogłoby się okazać, że większość tanich produktów ma odczyn zasadowy, podczas gdy bezpieczne dla naszej skóry mydło powinno mieć odczyn w granicach 4,5 – 5,5 pH. Mydła o zbyt wysokim wskaźniku pH uszkadzają naturalny płaszcz lipidowy, którym pokryta jest nasza skóra, co sprzyja występowaniu podrażnień i jej nadmiernemu przesuszaniu. Dlatego tak ważne jest, aby wybierać wyłącznie mydła o odpowiednio niskim wskaźniku pH. To samo dotyczy kosmetyków przygotowanych przez nas w domu. Jeśli hobbistycznie wytwarzamy mydło powinniśmy zadbać o jego odczyn, którego wartość możemy sprawdzić stosując fenoloftaleinę.

Jak sprawdzić pH domowego mydła?
Zacznijmy od zakupu roztworu fenoloftaleiny. Oczywiście w sklepach możemy nabyć fenoloftaleinę w postaci krystalicznej, ale o wiele łatwiej będzie nam pracować na gotowym roztworze, gdyż związek ten – jak już wcześniej wspominaliśmy – nie rozpuszcza się w wodzie, a w alkoholu etylowym. Następnie należy przygotować próbkę mydła do testu. Najlepiej sprawdzi się do tego kawałek pobrany z przekroju mydła. Pobrany paseczek lub kilka wiórków należy umieścić w naczyniu z gorącą wodą i poczekać do ich całkowitego rozpuszczenia. W międzyczasie należy przygotować drugie naczynie, do którego wlewamy alkohol – może to być spirytus lub o wiele od niego tańszy izopropanol. Do alkoholu dolewamy ok. 3 kropli fenoloftaleiny. Do tak przygotowanego odczynnika wprowadzamy mydliny – najlepiej wlać je cienką strużką.

Wynik badania
Jeśli kolor roztworu pozostaje niezmieniony nasze mydło jest bezpieczne dla skóry i może być użytkowane bez obaw. Jeśli natomiast roztwór przebarwił się na różowo oznacza to, iż w mydle znajdują się wodorotlenki i nie nadaje się ono do użytku.